Taternictwo jaskiniowe w Polsce

     Taternictwo Jaskiniowe to połączenie sportu, turystyki i często nauki w jednym. Popularnie zwane jest tez grotołażeniem. Bardzo często też nazywane jest mylnie speleologią. Speleolog to człowiek zajmujący się badaniami naukowymi na temat jaskiń; nie musi on w ogóle w tym celu wchodzić do jaskini. Speleologów w Polsce jest zaledwie kilkunastu.

     W Polsce jest ok. 800 -1000 grotołazów, z czego ok. 200 - 300 działa aktywnie w jaskiniach tatrzańskich i za granica. Zrzeszeni są oni w kilkudziesięciu mniejszych i większych klubach na terenie całej Polski. W niektórych dużych miastach jest więcej niż jeden klub zajmujący się taternictwem jaskiniowym (Warszawa, Kraków, Wrocław). Wszystkie kluby uprawnione do prowadzenia poważnej działalności są członkami Polskiego Związku Alpinizmu (PZA). Organem PZA do spraw jaskiniowych jest Komisja Taternictwa Jaskiniowego PZA (KTJ PZA), która nadzoruje wszelką polską działalność w jaskiniach Polski i Świata.

     Historia polskiego Taternictwa Jaskiniowego sięga lat dwudziestych naszego wieku, kiedy to powstało w Zakopanem Koło Grotałazów. Okres przedwojenny kojarzy się nieodmiennie z braćmi Tadeuszem i Stefanem Zwolińskimi. Przed wojna grotołazów było zaledwie kilkunastu. Rozkwit Taternictwa jaskiniowego zaczął się w latach pięćdziesiątych i trwał do końca lat sześćdziesiątych. Potem intensywność działań lekko zmalała i stan taki trwa do dzisiaj. Do uprawiania Taternictwa Jaskiniowego potrzebne są jaskinie. Na terenie Polski jest ich ponad 2000. W ogromnej większości są to jednak obiekty bardzo małe o długości od kilku do kilkunastu metrów. Jaskiń powyżej 100 metrów długości jest w Polsce zaledwie ok. 120. Wszystkie najdłuższe i najgłębsze znajdują się w Tatrach Zachodnich, w których poznano dotychczas ok. 700 jaskiń. Drugim najważniejszym rejonem jaskiniowym Polski jest Wyżyna Krakowsko-Wieluńska popularnie zwana Jurą. Liczba poznanych tu jaskiń przekracza 1000. Poza tym jaskinie występują w Sudetach, Górach Świętokrzyskich, Niecce Nidziańskiej (kras gipsowy) i rejonie Gdańska. Za najpiękniejszą w Polsce uchodzi udostępniona dla turystów jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie.

     Podstawowym problemem dla przebywania pionowych jaskiń, najważniejszych dla taternictwa jaskiniowego, jest pokonywanie pionowych studni i kominów. Do tego celu wykorzystuje się wyposażenie podobne do alpinistycznego: liny, rolki z shuntem do zjazdu i przyrządy samozaciskowe typu poignee i croll do wychodzenia. Jedyna licząca się w świecie firma produkująca sprzęt dla grotołazów jest francuska firma Petzl. Trzeba zwrócic uwagę na to, że używanie powyższego sprzętu MUSI BYĆ poprzedzone FACHOWYM TRENINGIEM, bez którego jest ono BARDZO niebezpieczne. Jedyna sensowna technika linowa wykorzystywana w pionowych jaskiniach to technika SRT. Nazwa pochodzi od angielskich słów Single Rope Technique, i oznacza technikę pojedynczej liny. Oznacza to, że do zjazdu i wychodzenia wykorzystuje się jedną i tą samą linę statyczna o grubości 8-12 mm. Lina ta nie może nigdy ocierać o skałę i aby to osiągnąć stosuje się pośrednie punkty mocowania zwane przepinkami. Do przytwierdzenia liny do ściany skalnej wykorzystuje się naturalne ucha skalne lub częściej instalowane ręcznie lub wiertarką specjalne kotwy (np. Spity).

     Jeśli jesteś zainteresowany (zainteresowana) chodzeniem po jaskiniach innych niż dostępne dla wszystkich turystów skieruj swe kroki do najbliższego z klubów taternictwa jaskiniowego.


Słowniczek trudniejszych terminów

 

 

powrót
 Powrót
na podstawie materiałów udostępnionych przez autorów z Sopockiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego "Epimenides"
wykonanie:
Internet Częstochowa S.C.