Długość: 320 m.
Rozciągłość pozioma: 115 m.
Głębokość: 7 m.
Wysokość otworu: 453 m npm
Położenie otworu:
dolina Saspowska, Ojców, gmina Skała, Ojcowski Park Narodowy
Podsumowanie:
Jest to jedna z najbardziej znanych polskich jaskiń, co
związane jest z legenda o jaskini. Wg niej ukrywał się w niej
przyszły król Polski Władysław Łokietek przed pościgiem
króla czeskiego Wacława II. Łokietek miął przebywać w niej
około sześciu tygodni, a życie uratował mu pająk, który
zasłonił otwór pajęczyna, czym zmylił pościg Jaskinia ta
leży na terenie przepięknego Ojcowskiego Parku Narodowego i
jest doskonałym uzupełnieniem spaceru po Dolinie Prądnika
Obecnie jaskinia posiada oświetlenie elektryczne, a liczne grupy
turystów zwiedzają jaskinie za biletami pod opieka przewodnika.
Jaskinia czynna jest od 1 maja do 31 października w godzinach od
9.00 do 18.00, a w październiku do 17.00. Kolo jaskini znajduje
się kiosk z biletami i pamiątkami
Opis jaskini: Do jaskini doprowadza otwarta u góry szczelina o długości 20 m, będąca niegdyś zapewne fragmentem korytarza, którego strop uległ zawaleniu. Wstępny korytarz zakręca w lewo i po drewnianych schodach schodzimy do obszernego Głównego Korytarza. Dochodzimy nim do Sali Rycerskiej o długości 25 m, szerokości 10 m i znacznej wysokości Z sali ku południowi odgałęzia się krety korytarz zamknięty gruzowiskiem. Z zachodniej części sali przebito w 1974 roku korytarz do Sypialni aby usprawnić ruch turystyczny. My idziemy po schodach w gore do niewielkiego korytarza o meandrującym przebiegu z ciekawymi bocznymi wymyciami. Przechodzimy nim do salki zwanej Kuchnia. Znajduje się ona tak blisko powierzchni, ze w jej stropie widać korzenie drzew. Schodzimy kolejnymi drewnianymi schodami do największej sali jaskini - Sypialni o wymiarach 20 x 30 m. Jej dno pokrywają głazy odpadłe od stropu pokryte polewa naciekowa. W stropie znajdują się liczne kotły wirowe. Z sali tej przechodzimy do Sali Rycerskiej wspomnianym tunelem i dalej znanym już Korytarzem Głównym do wyjścia z jaskini.
Jaskinia posiada uboga szatę naciekowa ocalała w
niedostępnych częściach. Ściany i sufit SA okopcone od
pochodni z jakimi przez dziesięciolecia zwiedzano jaskinie.
Można sądzić, ze niegdyś nacieków było więcej, lecz nie ma
powodów, aby twierdzić, ze kiedykolwiek występowało tu ich
szczególne bogactwo. Już w 1866 roku A. Grabowski pisał:
"... sklepienie jej okrywały niegdyś nacieki (stalactites)
w kształcie soplów: lecz gdy każdy pamiątkę bytności swej
stad zabrać lubi, przeto nacieki te, zbyt powolne tworzące się
działaniem, które natura w tajnikach środkami sobie wiadomymi
kształtuje, odtrącone od sklepienia coraz rzadszymi staja
się", co świadczy o długich korzeniach wandalizmu i
głupoty, (warto zwrócić przy okazji uwagę, ze stalaktyty są
o tyle marnymi pamiątkami, ze bez jaskini staja się
nieatrakcyjne i lądują na śmietniku). Temperatura w jaskini
wynosi 7-8oC stopni.
Historia poznania: Jaskinia Łokietka jest po Smoczej Jamie
najpopularniejsza jaskinia Polski znana od bardzo dawna.
Najstarsza wzmianka o jaskini, S. Piskorskiego pochodzi z roku
1691. W roku 1783 został sporządzony opis tej jaskini przez
miejscowego plebana, na zlecenie prymasa Polski M. J.
Poniatowskiego, prezesa Komisji Edukacji Narodowej. Zamysłem
Prymasa było, by opisy parafii były pomocne "dla
ułożenia mapy kraju". I tak w dolinie Prądnika -
informuje opis jednej z parafii - "Jaskinie nadspodziewanie
naturalne dwie: (...) Druga jaskinia pod nazwiskiem - Jama
Królewska - znajduje się nad tymże Promnikiem w lesie do
Czajowic należącym z prawej strony rzeki Promnika. Ta zamyka w
sobie wielka miejsca obszerność i manowców wiele na rożne
strony skłaniających, atoli nie jest tak szykowna jak pierwsza
(Jaskinia Ciemna). Obiedwie te jamy i inne mniej znaczne miały
być schronieniem i ocaleniem ludzi tam się przechowujących
podczas panującego w tym kraju powietrza i rozmaitych niegdyś
nieprzyjacielskich najazdów". Już z końcem XVIII wieku,
kiedy Ojców stal się popularny, jaskinia ta stanowiła
miejscowa atrakcje, choć wtedy zwiedzano raczej pobliska
jaskinie Ciemna (również dostępna obecnie dla turystów). W
XIX wieku powstało wiele literackich opisów Jaskini Łokietka,
lub jak wtedy ja nazywano Jaskini Królewskiej Jednym z nich jest
szczegółowy opis z przewodnika A. Grabowskiego z 1866 roku.
Pierwsze badania przeprowadził w jaskini J. Zawisza w roku 1872.
Następne w latach 1896 i 1899 przeprowadził S. Czarnowski,
który wykonał wykopy w Przedsionku i Sypialni. Jaskinia uznana
została za zabytek w roku 1924. Oświetlenie elektryczne
założono w jaskini dopiero w 1987 roku.
Zmiana długości jaskini w porównaniu z wcześniejszymi publikacjami wynika z korekty pomiarów dla potrzeb inwentarza jaskiń OPN.
Bibliografia:
Szelerewicz M, Górny A., 1986, "Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej", PTTK "Kraj", Kraków-Warszawa.
Parma Ch., 1992, "Najpiękniejsze jaskinie", Voyager, Warszawa.
Jaskinie Wyżyny - Informator, maj-czerwiec 1997; "Niezwykle "jaskiniowe" odkrycie... na papierze" W. W. Wiśniewski
Wiśniewski W. W., "Jaskinie ojcowskie w piśmiennictwie staropolskim i Oświecenia (do końca XVIII w.)", Materiały 31. Sympozjum Speleologicznego [Sekcji Speleologicznej Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika] 1997;
Fotografie Chrystian Parma
|